De regelgeving omtrent bodemvervuiling is rigide en enigszins complex. Zeker bij werkzaamheden voor kabels en leidingen, omdat het hier werkzaamheden betreft die (vaak) uitgevoerd worden in andermans gronden (openbare grond van de gemeente). De grondregel is dat ‘de vervuiler’ betaald, maar met dien verstande dat je als grondeigenaar aansprakelijk bent als deze vervuiler niet meer te traceren is. Als er in die gronden bodemverontreiniging wordt ontdekt en dit moet worden gesaneerd, dan staat de grondeigenaar (de gemeente) in principe aan de lat. Of gronden gesaneerd moeten worden is afhankelijk van meerdere factoren (onder andere de ‘zwaarte’ van de verontreiniging). Daarnaast is voor de aansprakelijkheid (als de gemeente niet de vervuiler is geweest) is het moment van verkrijging van de gronden een belangrijk criterium. Hieronder een korte opsomming over de aansprakelijkheid bij bodemverontreiniging (als je geen vervuiler bent):
- Gekocht vóór 1975, dan is de eigenaar doorgaans niet aansprakelijk.
- Gekocht tussen 1975 en 1983, dan is de eigenaar doorgaans alleen aansprakelijk als hij/zij van de verontreiniging had kunnen weten.
- Gekocht tussen 1983 en 1990 dan is de eigenaar alleen aansprakelijk als hij/zij van de verontreiniging had kunnen weten. In deze periode wordt wél eerder van uitgegaan dat hij/zij het had kunnen weten.
- Gekocht tussen 1990 en 1993 dan is een eigenaar in beginsel aansprakelijk met uitzondering van een bewoner of een ’kleine zelfstandige’.
- Gekocht na 1993 is een eigenaar doorgaans altijd aansprakelijk.
Hierbij dient aangetekend te worden dat voor zogenaamde ’professionele’ aankopers (zoals de gemeente) strengere normen gelden.
Bij graafwerkzaamheden voor kabels en leidingen heeft de netbeheerder/grondroerder ook een zorgplicht. Er mogen geen ingrepen in de bodem worden verricht die de bodem kunnen verontreinigen of aantasten. Als er werkzaamheden worden verricht, zoals het aanleggen van kabels en leidingen, dient de netbeheerder/grondroerder deze zorgplicht in acht te nemen. Bij het overgrote deel van deze werkzaamheden is er sprake van enkel ‘tijdelijke uitname van de grond’ en hoeft er geen concrete sanering plaats te vinden. De netbeheerder/grondroerder kan volstaan met een BUS-melding en moet volgens deze voorwaarden werken. Het wordt complexer als er een daadwerkelijke sanering noodzakelijk is. Dan moet de gemeente waarschijnlijk wel gaan acteren. Ik raad aan dit per geval te bekijken hoe dit aan te vliegen.