Veelgestelde vragen - Moeten alle boomwortels door de gemeente verwijderd worden?

Bij de inrichting van een straat worden boomstobben verwijderd om de het trottoir toegankelijk te maken voor voetgangers maar ook om het tracé vrij te maken van obstakels voor het vervangen van de kabels en leidingen. Omdat de gasleiding, elektrakabel en data kabels ondiep liggen zijn de wortels om de kabels en leidingen heen gegroeid, dit geeft veel risico’s bij het verwijderen van de stobben. Kan de gemeente alleen de boomwortels verwijderen die nodig zijn om haar werkzaamheden uit te voeren en dat de rest van de wortels door de netbeheerders gerooid wordt (wat nodig is) of heeft de gemeente de verplichting om het tracé vrij te maken?

Onze reactie hierop is:
Er komen een aantal argumenten aan de orde die het verwijderen van de stobben en wortels noodzakelijk maakt. Het gaat om de volgende argumenten:

  • stobben en wortels moeten worden verwijderd, zodat het trottoir weer voldoende ruimte geeft om te voldoen aan uitgangspunten die noodzakelijk zijn om voetgangersstromen op een veilige manier gebruik te laten maken van het trottoir;
  • de stobben en wortels moeten verwijderd worden, omdat netbeheerders werkzaamheden willen uitvoeren aan hun ondergrondse infrastructuur.

De vraag is of de gemeente kan volstaan met alleen die werkzaamheden, waardoor het trottoir functioneel wordt gemaakt aan de te verwachten voetgangersstroom of is de gemeente ook verantwoordelijk voor het verwijderen van de stobben en wortels die om de kabels en leidingen zijn gegroeid? Het is vaak niet mogelijk om op een schijnbaar simpele vraag ook nog eens een simpel antwoord te geven.

Bij goed algemeen bestuur behoort de taak om de gemeente leefbaar te maken en te houden voor de gebruikers van de gemeente, hieronder wordt ook verstaan het verwijderen van obstakels/objecten, in eigendom van de gemeente, die geen functie meer hebben, waaronder dus stobben en wortels van bomen. In dat kader is de gemeente in de basis verantwoordelijk voor het verwijderen van alle stobben en wortels in eigendom van de gemeente, dus ook de stobben en wortels die om de kabels en leidingen zijn vergroeit.

Aan de andere kant kan een (professioneel) netbeheerder weten dat naast het gebruik van het trottoir door ondergrondse infrastructuur er ook in of boven trottoirs objecten kunnen worden geplaatst die mogelijk belemmerd werken voor de aangelegde ondergrondse infrastructuur. Hieronder worden ook bomen verstaan. Over het liggen van ondergrondse netwerken in de nabijheid van bomen zijn over het algemeen standaard afstanden vastgelegd die vaak ook landelijk worden toegepast. Door ruimtegebrek zijn die afstanden niet altijd mogelijk. Er kunnen dan nadere afspraken gemaakt worden om de belangen van een ieder te beschermen.

De (professionele) netbeheerder en de gemeente kunnen weten dat er een mogelijkheid bestaat dat boomwortels kunnen gaan vergroeien met de ondergrondse infrastructuur. De aansprakelijkheid voor het vergroeien van de boomwortels is aan de hand van de geleverde informatie niet vast te stellen. Vooralsnog beperken we ons dan ook tot de vraag en proberen daar voor de gemeente een pragmatische oplossing voor te geven.

Voor het verwijderen van de risicovolle delen van de wortels kunnen partijen afspraken maken over het verwijderen van die delen. Mogelijke oplossingen daarvoor zijn:

  • Netbeheerder gaat vooraf aan het verwijderen van de stobben/wortels zijn ondergrondse infrastructuur vervangen, de gemeente verwijderd daarna de stobben/wortels en maakt afspraken over het verwijderen van die delen die risicovol waren voorafgaande aan het vervangen van de ondergrondse infrastructuur.
  • Gemeente verwijderd alleen de stobben/wortels die noodzakelijk zijn om het trottoir functioneel te maken voor de voetgangersstroom en maakt afspraken over de risicovolle delen, die door de netbeheerders worden verwijderd en afgevoerd.
  • Gemeente verwijderd alleen de stobben/wortels die noodzakelijk zijn om het trottoir functioneel te maken voor de voetgangersstroom en maakt afspraken over de risicovolle delen, die door de gemeente worden verwijderd en afgevoerd als de netbeheerders zijn ondergrondse infrastructuur heeft vervangen (denk hierbij ook aan de nieuw gelegde ondergrondse infrastructuur en bescherming tijdens verwijderen stobben en wortels).
  • Netbeheerders gaan de ondergrondse infrastructuur tijdelijk verleggen uit het werkgebied van de gemeente en na afloop van de werkzaamheden van de gemeente wordt de ondergrondse infrastructuur op de definitieve plek gelegd.

Het kan gebeuren dat partijen naar aanleiding van bovenstaande oplossingen in discussie komen over de kosten van het verwijderen van materialen. Als dat het geval is, dan zal er nader onderzoek gedaan moeten worden naar de omstandigheden en hoe de situatie tot stand is gekomen. Waren bijvoorbeeld de bomen er eerder dan de ondergrondse infrastructuur of is het andersom. Zijn de bomen op de juiste plaats geplant? Is de ondergrondse infrastructuur aangelegd zoals is afgesproken? Zo’n onderzoek gaan de nodige uurtjes kosten. Legal Infra kan hierin mogelijk behulpzaam zijn.